ALBISTEAK BUELTATU

Ekipamendu ‘ikaragarri’ bat laser teknologiarekin egitura handiak fabrikatzeko
%100 teknologia propioarekin garatutako ekipamendua, tamaina handiko egitura metalikoak fabrikatzen dituena

Teknikerrek TITAN garatu du, laser teknologiaren bidez (w-LMD) hari metalikoa emanez dimentsio handiko titanio-egiturak fabrikatzeko teknika gehigarria erabiltzen duen ekipamendua, bai prozesuaren ikuspegitik, bai ekipamenduaren eta osagaien garapenaren ikuspegitik.

Osagai metalikoak hari-formako materialaren ekarpen zuzenaren bidezko 3D inprimaketaren bidez fabrikatzeko prozesuek iraultza ekarri dute tamaina handiko piezen fabrikazioan, hain zuzen ere ekipamenduetan doitasun-tasa handiak eskatzen dituzten sektoreetan, hala nola aeronautikan, sektore aeroespazialean, eolikoan eta ontzigintzan. Prozesuaren eraginkortasun handiak, materialen egitura-kalitatea handitzeak, sistemaren malgutasunak eta mugimendu-askatasunak eta lehengaien erabileran kostu txikiagoak izateak fabrikazio-teknika horrekiko interesa piztu dute industria-arloan.

Testuinguru horretan, Tekniker zentro teknologikoak, Basque Research and Technology Alliance (BRTA) erakundeko kide denak, TITAN garatu du, %100ean teknologia propioarekin diseinatutako eta garatutako ekipamendu ‘ikaragarria’, 1900 x 800 x 750 m3 arterainoko tamaina handiko egitura metalikoak fabrikatzeko gai dena, Laser Metal Deposition (w-DM) izenez ezagutzen den laser bidez hari metalikoa emateko teknikaren bidez.

Arku elektrikoaren bidez edo beste bero-iturri batzuen bidez haria zuzenean urtzean oinarritutako fabrikazio gehigarriko beste teknologia batzuek ez bezala, w-LMD teknologiak eragin termiko txikiagoa sortzen du eta, beraz, materialean distortsio eta deformazio txikiagoa, eta osagaien egitura-osotasuna bermatzen du fabrikazio-prozesuan. 

Halaber, Teknikerrek diseinatutako ekipamendua prest dago ohiko atmosfera- eta tenperatura-baldintzetan lan egiteko, bai eta atmosfera geldoan eta hutsean ere. Horri esker, aleazio berezietako egiturak egin daitezke, hala nola titaniozkoak eta, gainera, orduko hiru kilogramoko material ekarpen-tasa erabil daiteke.

Zentro teknologikoak fabrikazio gehigarriko ekipamendu berri hori erabiltzen du hainbat sektoretako aplikazioetarako, aeronautika, ontzigintza eta sektore aeroespaziala eta eolikoa batez ere. 

Makina-erremintaren sektorea, bestalde, teknologia hori duten ekipamenduen integratzaile eta fabrikatzaile potentziala izan daiteke. Horren adibide da Teknikerrek Geminis Lathes-ekin (tornuak ekoizten dituen enpresa) duen lankidetza LASTORN proiektuan. Proiektu horretan, fabrikazio gehigarriko teknika hori erabili dute geometria konplexuko osagaiak berreskuratzeko torneaketa-prozesuetan (ardatz motako egitura zilindrikoen materialaren ekarpen bidezko estaldura-prozesuak).

 

Aleazio desberdinak

TITAN proiektuaren hasierako helburua titaniozko egiturak fabrikatzea zen arren, 0,6 mm eta 1,6 mm-ko diametroa duen hari gisa lor daitekeen edozein aleazio erabiltzen da zentroan (burdina, nikela, aluminioa, etab.).

“Laser-teknologia monitorizazio- eta kontrol-sistema aurreratuekin batera erabiltzeak ematen duen malgutasunari esker, osagaiak material konplexuekin egin daitezke, bereziki aluminioarekin”, azaldu du David Gómez Teknikerreko Zerbitzu Teknologikoetako zuzendariak. 

Adibidez, Teknikerrek erremintarako altzairuen eta nikel-oinarriko aleazioen test-piezak egiten lan egin du berriki, nazioarteko ikerketa-zentro batekin lankidetzan.

Azken batean, ekipamendu horri esker, zentro teknologikoak soluzioak eskain diezazkieke industriako hainbat sektoreri material eta geometria jakineko fabrikazio-prozesuak martxan jartzeko, dimentsio handiko pieza metalikoen fabrikazio gehigarrian, monitorizazio-, ikuskapen- eta kontrol-teknologien garapenean, eta kargatze- eta berreskuratze-zerbitzuen garapenean.